Dlaczego tak trudno zacząć? Emocjonalne bariery na drodze do aktywności fizycznej
Większość z nas zna to uczucie – chcemy zacząć ćwiczyć, zrobić coś dla siebie, poprawić kondycję albo schudnąć, ale coś nas zatrzymuje. Często są to nie do końca racjonalne obawy, które jednak potrafią skutecznie zablokować naszą motywację. Strach przed porażką, oceną innych, czy nawet własną niedoskonałością, potrafi mocno wyhamować chęć działania. To naturalne, że pojawiają się wątpliwości, zwłaszcza gdy zaczynamy od zera i nie czujemy się pewni siebie w nowej sytuacji.
Ważne, żeby zdać sobie sprawę, że te emocje nie są czymś wyjątkowym. Wielu ludzi, nawet ci, którzy zdają się być aktywni i pełni energii, na początku musieli stawić czoła własnym lękom. Strach przed niepowodzeniem czy wyśmianiem potrafi być tak duży, że paraliżuje. Jednak właśnie z tymi emocjami można i trzeba pracować, bo bez nich trudno zrobić pierwszy krok. To, co odróżnia osoby, które zaczęły i trwają, od tych, które się poddają, to właśnie umiejętność przezwyciężania własnych obaw.
Skąd bierze się strach przed rozpoczęciem aktywności fizycznej?
Małe, codzienne sytuacje mogą odgrywać dużą rolę w tworzeniu tego lęku. Często towarzyszy nam wyobrażenie, że nie damy rady, że się spocimy, zezłościmy albo wywołamy ciche śmiechy ze strony innych. Niekiedy te obawy wywodzą się z własnych doświadczeń – może ktoś kiedyś wyśmiał nas w szkole na WF-ie, albo czujemy się niekomfortowo w nowym miejscu, gdzie jeszcze nie znamy ludzi. Takie wspomnienia zapisują się głęboko w naszej psychice i potrafią skutecznie zniechęcać do podjęcia jakiejkolwiek aktywności.
Do tego dochodzi jeszcze presja społeczna, oczekiwania otoczenia i własne wyobrażenia o tym, jak powinniśmy wyglądać, ćwicząc. Pojawia się myśl: „Co jeśli się pochlapię potem, albo nie będę wyglądał tak dobrze jak inni?” Często te lęki są irracjonalne, ale ich intensywność sprawia, że odpuszczamy jeszcze przed rozpoczęciem. To właśnie te emocjonalne bariery sprawiają, że zaczynamy odmawiać sobie prawa do ruchu, chociaż tak bardzo tego pragniemy.
Jak pokonać strach? Pierwsze kroki, które naprawdę mają znaczenie
Przede wszystkim warto zacząć od małych rzeczy. Nie od razu trzeba wskoczyć na siłownię czy zacząć biegać maratony. Czasem wystarczy spacer w parku albo rozciąganie w domu. Kluczem jest przełamanie własnej psychicznej blokady – zrobić coś, co jest na tyle proste, że nie wywoła lęku, ale jednocześnie pozwoli odczuć satysfakcję. Kiedy pierwszy raz uda się wyjść na spacer, nawet jeśli będzie to tylko 10 minut, pojawia się pierwszy mały sukces, który z czasem buduje pewność siebie.
Ważne jest też, by nie oceniać siebie zbyt surowo. Nikt nie wymaga od nas natychmiastowych efektów, a każdy ruch w kierunku aktywności jest już krokiem naprzód. Może warto przygotować sobie plan, który nie będzie przytłaczający? Na przykład codziennie 5 minut rozciągania, a potem stopniowo zwiększać intensywność. To pozwala oswoić się z własnymi emocjami i nabrać przekonania, że to, co na początku wydawało się nie do pokonania, jest w zasięgu ręki.
Wsparcie otoczenia – czy to naprawdę pomaga?
Niektórym bardzo pomaga mieć kogoś, kto ich zmotywuje, kto będzie towarzyszem treningów albo choćby dobrym słowem na początku. Jednak niektórzy boją się oceniania, wyśmiania albo, co gorsza, bycia gorszym. To zrozumiałe, bo w dzisiejszych czasach często porównujemy się do innych, a media społecznościowe tylko potęgują te odczucia. Dlatego warto znaleźć własną przestrzeń, w której nie będziemy oceniani, a nawet jeśli, to nie będzie to miało tak dużego znaczenia.
Ważne, aby otaczać się pozytywnymi ludźmi – takimi, którzy wierzą w nas i wspierają, zamiast wytykać błędy. Czasem wystarczy zwykłe słowo zachęty albo wspólne wyjście na spacer, by poczuć, że nie jesteśmy sami. Warto też poszukać grup wsparcia online lub lokalnych klubów, które skupiają ludzi na podobnym poziomie zaawansowania. To gwarancja, że nie będziemy się czuć dziwnie, bo wszyscy są na początku albo próbują zrobić krok w górę.
Przełamywanie własnej wyobraźni i odwaga do działania
Dużym wyzwaniem jest zmierzenie się z własną wyobraźnią i przekonaniami. Często to właśnie my sami nakładamy na siebie najwięcej ograniczeń – myślimy, że nie damy rady, że nie jesteśmy wystarczająco dobrzy, albo że stracimy czas. Warto w takich momentach zatrzymać się i zadać sobie pytanie: „A co tak naprawdę się stanie, jeśli spróbuję?”
Odpowiedź na to pytanie często okazuje się zaskakująco prosta – nic złego się nie stanie, a nawet jeśli coś pójdzie nie tak, zawsze można spróbować jeszcze raz. Odwaga to nie brak strachu, ale działanie mimo niego. Zamiast więc czekać na idealny moment, spróbuj zrobić pierwszy krok już dziś, nawet jeśli będzie to tylko odłożenie butów sportowych na widoczne miejsce. To właśnie małe gesty tworzą całe zmiany.
– czyli jak zacząć i nie poddać się po drodze
Każdy z nas ma własne powody, dla których boi się zacząć ćwiczyć. Czasem to lęk przed oceną, innym razem brak wiary w siebie albo obawa, że się zawiedziemy. Kluczem jest zrozumieć, skąd te emocje się biorą, i stopniowo je oswajać. Warto pamiętać, że nie musimy od razu rzucać się w wir intensywnych treningów – wystarczy mały krok, który z czasem zamieni się w nawyk.
Każdy sukces, choćby najmniejszy, dodaje nam skrzydeł i motywuje do dalszego działania. Zamiast skupiać się na tym, czego się boimy, lepiej zacząć od tego, co możemy zrobić już teraz. Otaczaj się pozytywnymi ludźmi, nie bój się prosić o wsparcie i wyznaczaj realne cele. Bądź dla siebie wyrozumiały i pamiętaj, że każdy, nawet najbardziej aktywny sportowiec, na początku miał swoje wątpliwości. Wystarczy tylko odważyć się zrobić pierwszy krok, a reszta przyjdzie z czasem.
